حوزه کاری اردکانیان هیچ گاه به طور مستقیم مرتبط با حوزه حقوق بشر نبوده چرا که او یک مدیر متخصص در حوزه آب بوده و بیشتر فعالیت هایش در این حوزه متمرکز بوده است. کمتر موضع گیری سیاسی دارد و چهره حزبی نیست هرچند از مدیران ارشد بنیاد باران وابسته به محمد خاتمی است. با این وجود نمی توان از اظهارات اش در خصوص «مصرف گرایی» ایرانیان گذشت. در حالیکه ایران شمار کثیری از ایرانیان در فقر مطلق به سرمی برند، او به عنوان عضوی از دولت، به جای ارائه راهکار برای حل بحران معیشتی مردم، جامعه ایران را با مردم چین مقایسه کرده و با بیان اینکه چینی‌ها روزی یک وعده غذا می‌خورند،‌ با سیل انتقادات مواجه شد.

اردکانیان ایران را با چین مقایسه کرده و با بیان اینکه چرا چین اینگونه تحریم نمی‌شود؟ چون با یک وعده غذا هم رفع گرسنگی می‌کنند، می‌گوید: «۴۰ سال فرصت داشته‌ایم خودمان را از شیر نفت جدا کنیم و نکردیم، آن‌ها نقطه ضعف ما را فهمیده‌اند و دائم از همان ناحیه فشار وارد می‌کنند. چون بیشتر از متوسط کشور‌های صنعتی و توسعه یافته غذا می‌خوریم، بیشتر می‌پوشیم و سرانه مسکونی بالاتری داریم، در مقابل احساس رضایتمندی و خوشبختی‌مان هم یک صدم است، باید چارچوب‌های ذهنی را اصلاح کنیم.»

بحث انتقال آب در ایران و آسیب‌های جدی ای که ممکن است به محیط زیست وارد کند سبب شده تا بسیاری از فعالان محیط زیست به منتقد اردکانیان تبدیل شوند و حتی از طرح استیضاح او حمایت کنند. ‌آنها معتقدند که اردکانیان به محیط زیست توجه ندارد و دنبال انتقال آب به هر قیمتی است. اما کسی که طرح انتقال آب را دنبال می‌کند بیش از آنکه اردکانیان وزیر نیرو باشد، عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست است که معتقد است این طرح مشکل زیست محیطی ندارد. اردکانیان وزیر نیرو در پاسخ به سوالی درباره طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان اظهار کرد: «طبق قانون پروژه‌های منابع آب و به ویژه پروژه‌های بزرگش در مرحله اول نیازمند تخصیص آب است که عمدتا بر مبنای نیاز است. یعنی مطالعاتی انجام می‌شود و بر اساس آن موافقت اولیه ای برای تخصیص اولیه آب صورت می‌گیرد و بعد سازمان محیط زیست در این زمینه مجوز زیست محیطی می‌دهد و بعد از آن وزارت نیرو باید تخصیص اولیه خود را بدل به مجوز نهایی کند.»

اردکانیان می‌افزاید: «در خصوص انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی مجوز اولیه مربوط به سال ۱۳۹۱ است و بعد از آن سازمان محیط زیست بررسی‌های شان را انجام می‌دهند که یا مجوز زیست محیطی صادر شود، یا صادر نشود و یا مشروط صادر شود. تا سال ۹۶ هیچ علامتی از این جهت وجود ندارد و طرف حساب هم معمولاً مجری طرح است که در این پروژه شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران است. در سال ۹۶ یک مجوز مشروط داده شده اما چون شرطش عملیاتی نبوده در سال ۹۷ یک مجوز مشروط دیگر داده شده که آن هم عملیاتی نبوده و آنچه در این روزها رخ داده، نه موافقت با طرح است، نه مخالفت با طرح است، نه موافقت مشروط است، نه بررسی مجدد طرح است.

ارتقاء وضعیت و جایگاه زنان در وزارت نیرو در دوره رضا اردکانیان یکی از جمله فعالیت‌های موثر و مثبت حقوق بشری اوست. اردکانیان در آذر ۹۸ با بیان اینکه ۱۱۰۰ پست مدیران پایه وزارت نیرو در سال ۹۷ در اختیار زنان قرار گرفت، وعده کرد که حضور زنان در پست‌های مدیریتی، امسال بیش از هزار درصد افزایش می‌یابد. رسانه ای صحت این ادعا را مورد سنجش قرار نداده ولی به هر حال در نوع خود جالب است. اردکانیان حتی با صدور بخشنامه ای خطاب به مدیران ستادی دستور داد تا تعداد مدیران زن در این وزارت خانه و شرکت‌های تابعه افزایش یابد.