عرصه سوم: انور میر ستاری از اعضای فعال حزب سبز بلژیک است. وی تجارب بسیاری را در سال های اخیر آموخته و بخشی از آن در قسمت اول این گفت و گو با عرصه سوم به اشتراک گذاشت. اکنون بخش دوم این گفت و گو از نظر شما خواهد گذشت.
بخش دوم
با توصیفی که شما از حزب سبز داشتید، تصور می‌کنم حیطه فعالیت احزاب سبز در اروپا تقریبا یکسان است. آیا این احزاب تا کنون توانسته اند در ساختار قدرت این کشورها نقشی داشته باشند؟
احزاب سبز در اروپا احزابی جدید و نوپا هستند. در کل مکانیزیم فعالیت احزاب در جهان به گونه ای است که قدرت در دستان احزاب بزرگتر و قدیمی تر قرار دارد و احزاب جدید چندان قادر به کسب آراء به مفهوم قادر بودن برای تشکیل دولت نیستند.
با این وجود حزب سبز بلژیک در طی ۲۵ سال فعالیت خویش در برخی مناطق حزب سوم و برخی مناطق دیگر حزب چهارم بوده است. این نشان می‌دهد که به تدریج عقاید و ایده های این حزب بیشتر میان مردم شناخته می‌شود و مردم بیشتر به آنان اعتماد می‌کند. امسال برای نخستین بار در یکی از مناطق ۱۹ گانه بروکسل یک شهردار از حزب سبز انتخاب شد. در بخش فرانسه زبان نیز نمایندگان شورای شهر، پارلمان و شهرداریها وجود دارند. برخی اوقات رای حزب سبز در پارلمان به ۲۰ درصد رسیده و برخی مواقع تا ۱۲درصد نیز کاهش یافته است.
احزاب سبز در عین حال ازجمله احزاب سالم در اروپا هستند و تاکنون مواردی چون باندبازی، رشوه خواری یا اختلاس در میان آنان دیده نشده است. مواردی که در سایر احزاب معمولا دیده می‌شود. از جمله انتقال موروثی پست ها و مقام های سیاسی.
چه اختلافاتی میان سبزها و سایر احزاب اروپایی وجود دارد؟
اصولا خواسته های مردم در اروپا به گونه ای است که احزاب را به یکدیگر نزدیک تر می‌کند و برای همین نیز احزاب در خیلی جاها با هم همکاری می‌کنند. به طور مثال احزابی در اروپا هست که تلاش می‌کند تا پناهندگان را اخراج کند. در مقابل احزاب دیگری نیز مخالف این اقدام هستند. یا احزاب دست راستی مخالف اعطای حقوق بیکاری هستند ولی در مقابل احزاب دیگر می‌گویند بیکاری ممکن است برای هر شخصی پدیدار شود. از این رو اگر امروز مالیات می‌دهیم برای روزی است که ممکن است فردای آن بیکار شویم و خود نیازمند حقوق بیکاری باشیم. یا در خصوص آموزش که احزاب مسیحی معمولا طرفدار مدارس مذهبی هستند اما احزاب سبز در این خصوص لائیک می‌اندیشند و معتقدند جز اخلاقیات، هیچ گونه آموزش مذهبی نباید در مدارس داده شود.
چه رابطه ای میان حزب سبز بلژیک با سازمان مدنی بویژه طرفداران محیط زیست در این کشور به طور خاص و اتحادیه اروپا به طور عام وجود دارد؟
احزاب سبز از سازمان های مدنی طرفدار محیط زیست کاملا حمایت می‌کنند اما این حمایت به معنی دخالت در تصمیمات این سازمان ها ندارد. به طور مثال اگر یک سازمان حامی پناهندگان یا مهاجرین، نهادهای مبارزه علیه فاشیسم یا یک سندیکای کارگری سخنرانی یا تظاهراتی داشته باشد و از حزب سبز تقاضای سخنران نماید، در صورتی که برنامه مذکور با سیاست های حزب سازگاری داشته باشد، نظیر حمایت از پناهندگان افغانی که وادار به ترک بلژیک شده اند، حزب سبز نیز از این برنامه حمایت خواهد کرد.
در واقع باید بگویم این نهادها در حزب سبز عضویت ندارند اما تک تک اعضای حزب می‌توانند به صورت مستقل عضویت این نهادها را داشته باشند. من شخصا در چندین نهاد مدنی بلژیکی و ایرانی عضویت دارم. از جمله نهاد جمهوری خواهان بلژیک و یا سازمان جمهوریخواهان لائیک ایران. در این راستا حزب هیچ مانعی برای عضویت در این نهادها ایجاد نمی‌کند.
به طور مثال در بلژیک دو سندیکای کارگری قوی وجود دارد که یکی از آنان به سوسیالیست ها و دیگری به سوسیال مسیحی ها نزدیک است. اما هیچ گاه حزب سبز نخواسته است تا در کنار این سندیکاها، سندیکای مستقلی برای خود داشته باشد بلکه اعضای کارگران خود را تشویق کرده است که در یکی از این دو سندیکا فعالیت کنند.
در واقع رویه‌هایی که پیشتر از سوی احزاب برای نفوذ در سازمان ها و اتحادیه های صنفی و کسب رای صورت می‌گرفت ، کنار رفته است. البته در بلژیک قانونی گذارنده شده احزاب به میزان رایی که در پارلمان دارند نمایندگانی در نهادهایی که از دولت سوبسید دریافت می‌کنند (نظیر رادیو تلویزیون ملی و روزنامه های معروف) در هیات امنای خویش به میزان سهم خودمی‌توانند نماینده داشته باشند.
ممکن است به طور خاص بفرمایید حزب سبز برای پیاده کردن سیاست های خود چه نوع ارتباطاتی با سازمان های طرفدار محیط زیست دارد؟
در این خصوص می‌توانم از انجمن دوچرخه سواران نام ببرم. حزب سبز رابطه نزدیکی با این انجمن دارد و ایده های مختلفی از آنان می‌گیرد. در نشست های آنان شرکت می‌کند و از برنامه های آنان در شهر استفاده می‌کنند. از جمله کم خطر کردن دوچرخه سواری با افزایش ضریب ایمنی مسیرها و همچنین ارائه تسهیلات بیشتر برای استفاده از دوچرخه جهت کاستن از آلودگی هوا، و همچنین تبلیغات بیشتر برای استفاده از دوچرخه. این سیاست البته مختص حزب سیز بلژیک نیست بلکه در سراسر اروپا عمومیت دارد.
آیا می‌توان گفت فعالیت احزاب سبز صرفا در موضوعات محیط زیستی خلاصه می‌شود؟
زیستگاه نقطه شروع یا سکوی پرتابی برای احزاب سبز است. با این فلسفه که داشتن یک زیستگاه سالم مقدمه هر فعالیت برای انسان است و زمین قادر به پاسخگویی به نسل های بعدی باشد. یعنی زمین را به وضعیت در نیاوریم که نتوانیم به نسل بعدی تحویل دهیم.
به طور مثال، همان طور که می‌دانید اشتباهات بشری، نظیر انفجار در نیروگاه هسته ای چرنوبیل، محیط زیست را سال ها آلوده می‌کند. تنفس سالم ضروری ترین نیاز انسان است. در کنار آمدن تغذیه سالم، در کنار زندگی و کار سالم نیز اهمیت دارد. از این رو مسائلی چون شرایط برابر کار برای انسان ها و رفع هر گونه تبعیض جنیستی، نژادی و قومی نیز می‌تواند در این رابطه مورد توجه قرار گیرد. مسائل مربوط به حقوق زن، مشکلات فلسطینی‌ها، و جنگ های بشری در ابعاد و اوصاف مختلف همه وهمه در کانون توجه حزب سبز قرار دارد.
و حقوق بشر؟
حقوق بشر نیز جایگاه ویژه ای در حزب سبز دارد. مسئله زندان‌ها، شکنجه، هم جنس گرایان، در واقع حزب سبز برای تک تک این موضوعات که به نوعی زمین را تهدید می‌کند برنامه و نشست دارد. اعضای حزب سبز وقتی برای پارلمان انتخاب می‌شوند، هر یک به تناسب خویش در یک حوزه فعال می‌شود. به طور در مثال در زمینه حقوق بشر و در کمیته های کشوری مختلف فعالیت می‌کنند. این فعالیت ها صرفا مربوط به طبیعت نیست اما به نوعی وابسته به طبیعت است.
به طورمثال کارگری که پیشتر ۱۵ ساعت در روز کار می‌کرد اما الان گفته می‌شود باید کمتر از ۸ ساعت کار کند یا مسائل مربوط به حقوق بیکاری کارگران، این ها را من خارج ازطبیعت نمی‌دانم. وقتی جامعه دست خانواده ای را که سرپرستش بیکار شده می‌گیرد، در واقع به طبیعت کمک کرده است.
وقتی حزب فرهنگ یک جامعه را ارتقا می‌دهد که شهروندان محیط زندگی را آلوده نکنند، از انرژی های قابل بازیافت استفاده کنند کاغذ را حیف ومیل نکنند یا در مصرف انرژی صرفه جویی کنند این ها مسائلی است که تبدیل به ارزش شده و حتی سایر احزاب را دنبال خویش کشانده و طرفدار محیط زیست کرده است. هر چند احزاب لیبرال که وابسته به جریان سرمایه داری هستند، همچنان مسئولیت بزرگی را برای آلوده کردن زمین بر گردن دارند. در واقع افزایش تولید منجر به استفاده بیشتر از منابع زمینی می‌شود و این خطر بزرگی برای نسل آینده ایجاد می‌کند.
