عرصه سوم: بر اساس آخرین گزارش مجمع جهانی اقتصاد، رتبه ایران از نظر شکاف جنسیتی در بین ۱۴۴ کشور، ۱۳۹ است. جایگاه ایران در پایین این جدول تنها بالاتر از کشورهای چاد، عربستان، سوریه، پاکستان و یمن قرار گرفته است. پیش از این در سال 2014 ایران در این زمینه در بین ۱۴۵ کشور، در رتبه ۱۴۱ قرار داشت.
همچنین در گزارش این بنیاد غیرانتفاعی آمده است که رسیدن به برابری میان این دو گروه از شهروندان حداقل 170 سال دیگر طول میکشد که این رقم 6 دهه بیشتر از تخمین قبلی این مجمع است.
بر اساس میانگین جهانی زنان تنها به ۵۹ درصد از همان فرصتهای شغلی و اقتصادی و مالی دسترسی دارند که در دسترس مردان است و این رقم در ایران ۷/۱۲ درصد است که در پنج سال اخیر این میزان یک درصد هم کاهش یافته است. البته این در حالی است که نسبت مشارکت زنان تحصیل کرده نسبت به مردان تحصیل کرده ۳۰ درصد است و این بدان معنی است که تحصیلات یکی از عواملی است که به شکل قابل توجهی به افزایش این مشارکت منجر خواهد شد.
خبر ناخوشایند دیگر این است که نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران حتی کمتر از سایر کشورهای خاورمیانه است. بنابر تاکید شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان ریاست جمهوری، مشارکت اقتصادی زنان ایرانی پایینترین نرخ مشارکت زنان در جهان را داراست. این در حالی است که نرخ با سوادی زنان ایران (بویژه سواد دانشگاهی) نسبت به مردان از وضعیت نسبتا بهتری برخوردار است و ایران در این حوزه در رتبه 101 جهانی قرار دارد که این رقم شامل 60 % زنان و 56% مردان میشود.
این شکاف در بخش «مشارکت سیاسی» جهانی زنان از مشارکت اقتصادی هم بیشتر است و حدود ۲۳ درصد تخمین زده می شود. که این رقم در ایران بر اساس آخرین آمار ارائه شده در سال 90 حدود 3 درصد است. در شاخص بهداشت و امید به زندگی، امید به زندگی زنان ۶۵ سال و مردان ۶۳ سال است که این شاخص برای زنان در ایران 2 سال از مردان بیشتر است.
دلایل این شکاف جنسیتی بویژه درحوزه شاخصهای اقتصادی و سیاسی در سطح جهانی را عواملی مانند میزان کمتر دستمزدهای زنان برای انجام کارهای مشابه مردان و رکود بیشتر بازار کار برای زنان نسبت به مردان عنوان کرده اند. در حالی که نگاهی به وضعیت بازار کار زنان در خاورمیانه نشان میدهد یکی از علل اصلی پایین بودن نرخ مشارکت زنان، نهادها و سنتهای حاکم در این کشورها است؛ به این ترتیب که نقشهای سنتی رایج در فرهنگ، مسئولیت خانهداری را برای زنان تصویر میکند که این تقسیم جنسیتی خود سبب شکاف جنسیتی نیروی کار میشود. میزان حضور زنان در ردههای بالای تصمیم گیری در سطح دنیا نیز همچنان بسیار از مردان کمتر است و جالب اینجاست که تنها چهار کشور در جهان، باربادوس، جامائیکا، کلمبیا و غنا، هستند که در آنها شمار زنان در ردههای قانونگذاری و مدیریت با مردان یکی است. در نهایت اینکه یافتههای این گزارش نشان میدهد که هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که شکاف جنسیتی در آن بهطور کامل از بین رفته باشد و فقط کشورهای اروپای شمالی به موفقیتهایی در به حداقل رسانیدن شکافهای جنسیتی دست یافتهاند.
لازم به ذکر است که شاخص جهانی جنسی یک شاخص مقایسه ای میان دو جنس است که برای اولین بار در سال 2006 توسط انجمن جهانی اقتصاد معرفی شده است. این شاخص تفاوت های میان دو جنس را در چهار بعد سیاسی، اقتصادی، آموزش و بهداشت بررسی می کند. اهمیت این شاخص در کنار دقت عمل بالا و اعتباری که در میان شاخص های جهانی دارد، به دلیل کیفیت اندازه گیری آن است، یعنی اندازه گرفتن فاصله ی میان زنان و مردان در ابعاد یاد شده است.
