عرصه سوم: این روزها در برخی از شهرهای بزرگ ایران از جمله در پایتخت شاهد افزایش پدیده کودکان کار هستیم. کودکانی که گاه با دستان نحیف خود در میان خودروها و دود و دم خیابان‌ها شاخه گلی می‌فروشند و گاه در حاشیه تفتیده شهرها در کوره‌های آجر پزی در کنار پدر و مادر خود کار می کنند. در همین راستا و برای حمایت از این کودکان جشنواره انجمن حمایت از کودکان کار هفته گذشته و به مدت دو روز در تهران برگزار شد. انجمنی که به گفته سحر خاتمی عضو هیات مدیره آن 600 کودک کار را مورد حمایت آموزشی، مددکاری اجتماعی و حرفه آموزی قرار می دهد.
حاتمی در خصوص آمار دقیق کودکان کار اظهار بی اطلاعی می‌کند و می‌گوید: «آمار دقیقی از تعداد کودکان کار در دست نیست اما متاسفانه در سالهای اخیر به دلیل افزایش فقر خانواده ها و یا اعتیاد برخی از والدین، کار کودک افزایش یافته است.» وی با اشاره به بهبود تعامل سازمان های غیردولتی با وزارت کار در دولت روحانی، گفته‌است: «خوشبختانه فعالیت سازمانهای مردم نهاد افزایش یافته اما مسائل کودکان کار فراتر از یک نهاد دولتی نظیر وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی است.» حاتمی با یادآوری این که «کار کودک ریشه در ساختارهای نامناسب اجتماعی و اقتصادی دارد» معتقد‌است برای حل و یا کاهش آن باید نهادهای دولتی با سازمان های غیردولتی متعامل شوند.
این فعال سازمانهای مردم نهاد در خصوص حضور فیزیکی انجمن حمایت از کودکان کار، گفته است: «انجمن در مناطق 12 و 15 شهر تهران و همچنین شهر بم حضور دارد و خدمات آموزشی را به کودکان کار و مادران آنها ارائه می دهد. کودکان کار درخیابان، وقتی که از سوی انجمن آموزش کسب می کنند متوجه می شوند که فضای خیابان برای کار مناسب نیست و خواهان تغییر در شرایط مکانی کار خود هستند.»
او درباره خود جشنواره نیز می گوید جشنواره در دو بخش اصلی کالایی و غذایی برگزارمی شود. در بخش کالا انواع پوشاک، محصولات فرهنگی و زیورآلات به نفع انجمن به فروش خواهد رسید و در بخش غذا طیف متنوعی از غذای خانگی در کنار فست فودها عرضه می شود. به گفته حاتمی، در حاشیه این جشنواره، برنامه های جانبی با حضور هنرمندان و چهره های عرصه فرهنگ و هنر اجرا خواهد شد.
گفتنی است، انجمن حمایت از کودکان کار 13 سال پیش در منطقه دروازه غار تهران تاسیس شده و هم اینک حدود 600 کودک کار و آسیب دیده را تحت پوشش دارد. خدمات انجمن به کودکان، تحت پوشش شامل خدمات مددکاری و روانشناسی، بهداشت و تغذیه و خدمات آموزشی می باشد.
چتری برای کودکان کار افغانستانی
اکنون که سخن به کودکان کار رسید خوب است یادی کنیم از کودکان کار مهاجران و پناهندگان در میهنمان بخشی از این کودکان افغانستانی هستند، کسانی که با خانواده هایشان از جنگ گریختند و به کشور ما پناه آوردند.
بنیاد مهرآوران تلاش کرده است که تا چتری باشد برای کودکان کار. جوانان و دانشجویان افغانستانی که در سال 1392 کنار هم امدند تا به یاری کودکان بازمانده از تحصیل بپردازند و ثمره کار انها احداث مدرسه ای است به نام «سفیران مهر آسمان» که اکنون در منطقه کهریزک تهران به بیش از 350 کودک افغانستانی کمک می کند.
سعید رحیمی مدیر اجرایی این بنیاد با اشاره به اینکه کادر معلمین این مدرسه دانشجویانی هستند که مدرک لیسانس به بالا دارند، در تشریح بیشتر مهرآوران گفت: هدف گروه کمک به ارتقا سطح آگاهی و کیفیت زندگی در قشر آسیب پذیر جامعه مهاجران مقیم ایران هست که از جمله فعالیت‌های آن تحصیل کودکان مهاجر می‌باشد.
رحیمی می گوید که در طول سال گذشته تحصیلی که با فرصتی بود با خانواده‌های کودکان دانش‌آموزان آشنا شد، این نکته جلب توجه می‌کرد که بسیاری از کودکان پس از مدرسه، به عنوان کسی که کمک خرج خانواده است و یا در مواردی خرج یک خانواده را تأمین می‌کند، مشغول به کار هستند.
این کودکان مشغول گل‌فروشی، دستفروشی و دیگر مشاغل هستند تا کمک خرج خانواده باشند. این فعال اجتماعی هدف دیگر این بنیاد را دیده شدن کودکان طرد شده معرفی می کند و اینکه از این کودکان فقط به منظور کار استفاده نشود. به همین دلیل از جمله اهداف بنیاد ایجاد کارآفرینی برای این کودکان و آموزش به آنان است. به گفته وی، پس از استعدادیابی این کودکان، زمینه آموزش موسیقی و هنر برای تعدادی از آنان فراهم شد.
مدیر اجرایی بنیاد مهرآوران درباره کودکان کار افغانستانی موجود در تهران گفت: «متاسفانه آمار دقیقی از کودکان کار افغانستانی وجود ندارد اما بر اساس بررسی که از سوی بنیاد مهرآوران صورت گرفته است، از هر پنج خانواده مهاجر حاشیه شهر تهران، چهار خانواده کودک کار دارد. درحالی که در تهران 500 تا 600 کودک کار افغانستانی وجود دارد.»
گفتی است این بنیاد همراه با «انجمن حامیان کودکان کار و خیابان» همایشی برای کودکان کار افغانستانی در تهران برگزار کردند که در اینجا می توانید تصاویر آن را ببینید.
نهادهای مدنی به روستاها می روند
به زودی برخی از روستاهای ساحل شمالی کشور شاهد حضور سمن ها خواهند بود. نهادهایی که قرار است هر هفته به سراغی روستایی بروند و زیبایی را دوباره به دریا و سواحل دریا برگردانند. سواحل ایرانی، هم در شمال و هم در جنوب کشور، هر جا که میزبان جمعیت انسانی بوده است، مورد بی مهری قرار گرفته است و زیبایی آنها در چنگال زباله ها نهان شده است. با ابتکاری که اینک فرماندار انزلی در پیش گرفته است شاید بتوان امیدوار بود که روستاهای ساحلی نیز دوباره به یاری طبیعت برخیزند.
منوچهر عاشوری فرماندار بخش مرکزی انزلی گفته است که بر اساس تصمیمات اتخاذ شده مقرر گردید سواحل روستاهای بخش مرکزی انزلی به صورت هفتگی پاک سازی شوند تا بیش از پیش شاهد نظافت ساحل زیبای شهرمان باشیم.البته هرچند که پاکسازی سواحل به صورت مستمر انجام می شود ، اما در تلاش هستیم ،با همکار سازمانهای مردم نهاد یا سمن ها بتوانیم گام بزرگی در این زمینه برداریم.
عاشوری همچنین گفت که تمامی روستاهای بخش مرکزی انزلی قابلیت و استعداد راه اندازی طرح دریا را دارند و امیدواریم با تخصیص اعتبار شاهد سالم سازی طرح دریای در این شهرستن باشیم.چرا که اینگونه طرحها باعث می شوند تعدا غریق کمتر شده و جان مردم کمتر در معرض خطر باشد.
در ایلام نیز معاون فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان این استان از مهمترین برنامه های اجرایی در سال جدید حوزه فعالیت خود را تاسیس سازمان های مردم نهاد در روستا ها و شهرستان هایی که فاقد سازمان های مردم نهاد هستند عنوان کرد، موضوعی که از نظر او موجب فضای رقابت جوانان در این حوزه ها فعالیت های اجتماعی و مردم نهاد ایجاد خواهد کرد.
محمدرضا تردست به تعداد سمن های فعال در سطح استان اشاره کرد و گفت 25 سازمان مردم نهاد به طور مداوم فعالیت می کنند و هر ماه یک برنامه اثربخش جهت معرفی عملکرد برنامه های انجام گرفته در طول ماه به حوزه جوانان ارائه می دهند. تردست می گوید با توجه به هدفگذاری سال جدید در خصوص افزایش تعداد سمن ها ، درصدد هستیم تا پایان تابستان امسال زودتر از موعود مقرر یعنی تا پایان سال ۹۶ تعداد ۱۴سازمان دیگر را در سطح استان تاسیس کنیم.
