عرصه سوم: بنیاد شهید که در سال ۱۳۵۸ به دستور آیت الله خمینی و با هدف «اعتلاء معرفت و تعهد جامعه در قبال ارزش‌هاي فرهنگ ايثار و شهادت و بالا بردن تعهد آنان نسبت به رعايت شأن، حق، حرمت، منزلت شهداء، جانبازان و آزادگان و خانواده آنان تاسیس شد، به مرور زمان به یک بنگاه اقتصادی کلان تبدیل و در واقع از یک نهاد فرهنگی-اجتماعی به یک نهاد اقتصادی-تجاری، تغییر ماهیت داد. در توصیف بنیاد شهید می‌توان گفت:
۱- بنیاد شهید به رغم دریافت بودجه دولتی و به رغم اینکه ریاست آن، عنوان معاونت رئیس جمهور را با خود یدک می شود اما نهادی است زیرمجموعه رهبر ایران و تنها در برابر رهبری پاسخگوست. این نهاد از حسابرسی دولت و مجلس معاف و همین معافیت زمینه ساز بروز فساد در این نهاد عمومی شده است.
۲- تنها بخش بودجه دولتی این نهاد شفاف است و روشن نیست این نهاد عمومی سالیانه چقدر درآمد دارد و این درآمد را چگونه هزینه می کند. در واقع شفافیت اصل گمشده این نهاد عمومی است.
۳- بنیاد شهید در تمام عرصه های اقتصادی، تجاری، بازرگانی، مالی، حضوری پررنگ دارد و با مالکیت بانک، دانشگاه، بیمه شبیه یک دولت کوچک است منتهی دولتی که مردم هیچ نظارتی بر آن ندارند و نمی دانند درون آن چه می گذرد.
۴- تعداد کارکنان و مستخدمین این نهاد عمومی نیز نامشخص است. گزارشی از منابع انسانی این نهاد در دسترس نیست ولی گفته می شود بخشی از کارکنان آن را اعضای خانواده شهدا تشکیل می دهند.
۵- مجلس نهم تلاش کرد با پرده برداشتن از فساد در بنیاد شهید گزارشی جامع از آنچه درون این نهاد می گذرد منتشر کند ولی دست‌های پشت پرده اجازه نداد تا جزئیات تخلفات این نهاد منتشر و متخلفان مجازات شوند.
برای آشنایی بیشتر با این بنیاد و منابع مالی، فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی و همچنین آشنایی با زندگینامه محمد علی شهیدی محلاتی ریاست فعلی این بنیاد کتابچه زیر را دانلود و مطالعه کنید.
این کتابچه یکی از پنج کتابچه عرصه سوم درباره معرفی بنیادهای و سازمان‌های اقتصادی، سیاسی و مذهبی در ایران است. ما به عنوان یک سازمان جامعه مدنی تلاش کرده‌ایم تا تصویری دقیق‌تر و عمیق تر از بنیادها ایران ارائه دهیم، ما باور داریم که در نبود نظارت‌های دولتی و مدنی و با تجمیع ثروت و قدرت در بنیادها شرایط برای رشد هرگونه فساد سیاسی و اقتصادی مهیا می‌شود. ما معتقدیم عدم وجود شفافیت در نظام مالی این بنیادها که عموما مصرف کننده بودجه‌های دولتی و منابع ملی هستند، راه را برای سو استفاده و تخلف باز گذاشته است.
این مجموعه حاصل تحقیقی گسترده و چالش برانگیز از منابع محدود آنلاین و آفلاین در داخل و خارج کشور است که توسط تیم عرصه سوم در پاییز و زمستان ۹۷ آماده و منتشر شده است.
از شما خواننده گرامی دعوت می‌کنیم در صورت دسترسی به منابع بیشتر و یا جهت ارائه انتقادات و پیشنهادات خود از طریق آدرس ایمیل زیر با ما تماس بگیرید.
