عرصه سوم: اتحاد برای ایران، سازمانی غیر انتفاعی در آمریکا که برای تثبیت حقوق بشر فعالیت می‌کند٬ به تازگی تصمیم به تدوین بانک اطلاعات زندانیان سیاسی و عقیدتی گرفته است.
رضا قاضی‌نوری٬ سخنگوی فارسی زبان «اتحاد برای ایران» در گفت و گویی با رادیو فردا درباره تصمیم این سازمان برای تدوین این بانک گفته است این بانکِ اطلاعاتی به جامعه ایرانیان و نیز جامعه جهانی کمک می‌کند که از زندانیان سیاسی ایران در برابر شکنجه و بدرفتاری حمایت کنند و آزادی‌شان را سرعت بخشند.
وی افزوده است:” بعد از انجام یک تحلیل دقیق درباره سود و زیان چنین اقدامی بود که متوجه شدیم حکومت ایران در برابر فشار گسترده و پیوسته بین‌المللی در زمینه حقوق بشر واکنش نشان می‌دهد. بارها و بارها، از زندانیان سیاسی شنیده‌ایم که توجه و پیگیری افکار عمومی در قبال پرونده‌های آنها رفتار بهتر مأموران و آزادی نهایی‌شان را به دنبال داشته است. موردِ یوسف ندرخانی، سکینه آشتیانی، رکسانا صابری و مازیار بهاری تنها چند نمونه از موارد اخیر زندانیان سیاسی هستند که حکم‌شان تقلیل یافت یا به دلیل فشار بین‌المللی آزاد شدند.”
آقای قاضی زاده در خصوص شیوه کار و فرآیند تاسیس این بانک توضیح داده است:”اتحاد برای ایران داده‌های مربوط به بانک اطلاعات زندانیان سیاسی را از طریق تیمی آگاه متشکل از پژوهشگران ایرانی گردآوری کرده است. بسیاری از اعضای گروه، خودشان جزو کُنشگران حقوق بشری یا از زندانیان سیاسی سابق هستند. برای جمع کردن و بررسی این داده‌ها گروه اتحاد برای ایران در تماس مستقیم و مداوم با خانواده‌ها و دوستان زندانیان سیاسی، به علاوه کنشگران حقوق بشری و گروه‌های سیاسی، دینی و قومی درون و بیرون ایران است. اطلاعات درون این بانک اطلاعاتی از طریق چندین منبع قابل استناد بازبینی می‌شوند – که شامل تماس با اشخاص، اعضای خانواده، رسانه‌ها و دیگر سازمان‌های مردم نهاد است.”
به گفته موسسان این بانک اطلاعاتی، بانک یاد شده این امکان را می‌دهد که برای همه زندانیان سیاسی شناخته شده فعالیت صورت گیرد. تمرکز بر روی پرونده‌های مدافعان حقوق بشر، یا افرادی که با خطر مجازات اعدام مواجه هستند، برای چهره بخشیدن به جنبش حقوق بشری درون ایران بسیار حیاتی است، همچنان که برای محافظت از کسانی که در وخیم‌ترین شرایط به سر می‌برند.
اتحاد برای ایران می گوید: “به باور ما لازم است که برای آزادی همه زندانیان سیاسی اسناد مورد نیاز گردآوری شود و برای آزادی‌شان فعالیت کرد. برای نیل به این هدف بایستی به کمک جامعه بین‌الملل و با استفاده از اطلاعات دقیق، جامع و قابل راستی‌آزمایی صدایی ثابت، پیوسته و فراگیر ایجاد کرد.”
سخنگوی اتحاد برای ایران همچنین در پاسخ به این سئوال که آیا تاکنون یک چنین بانک اطلاعاتیای درباره زندانیان سیاسی ایران تهیه شده است یا خیر گفته است: “دو سال پیش وقتی کارمان را آغاز کردیم، تحقیق جامعی درباره دیگر بانک‌های اطلاعاتی انجام دادیم. پروژه‌ها و بانک‌های اطلاعاتیای موجود است، اما بیشترشان پروژه‌ها و اطلاعاتی مَقطَعی بودند که تحول‌های جدید را شامل نمی شدند. البته این کارها از جهت تاریخی قابل توجه بود، اما برای اهدافی که برشمردم، یک بانک اطلاعاتی جامع که به صورت پیوسته و منظم به روزگردانی شود مورد نیاز بود.”
بر اساس تعریف صورت گرفته از سوی اتحاد برای ایران، بانک اطلاعاتی موجود تعریف زندانی سیاسی دو گروه را شامل می شود.
نخست زندانیانی که از آزادی فردی خود محروم شده اند، (طبق مصوبه شورای اروپا) و دوم زندانیان گروه اول به اضافه زندانیان سیاسی را شامل می‌شود که پرونده‌شان به نوعی جزء سیاسی را در بر دارد٬ چه از جهت انگیزه فعل شخص زندانی، نوع فعل و یا انگیزه مقامات.
کلیه افراد می توانند با مراجعه به این بانک و نوشتن نام زندانی مورد نظر به اطلاعات مربوط به محل نگهداری و سابقه زندانی سیاسی مورد نظر دست پیدا کنند. هر چند که این بانک اطلاعات بیشتری از زندانی در اختیار قرار نمی دهد اما این امکان را برای شناسایی نسبی زندانیان سیاسی و عقیدتی فراهم ساخته است.
