کنشگران اجتماعی در ایران برای فعالیت های خود در زمینه حقوق بشر، برابری جنسیتی، صلح ، محیط زیست و دهها معضل اجتماعی و فرهنگی دیگر با صدها منع و محدودیت قانونی، اتهامات نادرست وهم بازداشت و محکومیت به زندان های طولانی مواجه هستند. جامعه جهانی اما اغلب با ستایش، بزرگداشت واهدای جوایز مهم بینالمللی از آنان تقدیر کرده است.
کنشگران زن ایرانی تا کنون برای فعالیتهای برابری خواهانه، بشردوستانه و صلح آمیز خود جوایز متعددی را ازآن خود کرده اند. از آن جمله جوایز صلح نوبل برای شیرین عبادی، سیمون دوبوار برای کمپین یک میلیون امضا علیه قوانین نابرابر، اولاف پالمه برای پروین اردلان نویسنده و فعال حوزه زنان و دهها جایزه دیگر. مهمترین تأثیر این قدردانی بینالمللی در مطرح شدن نام این کوشندگان جان برکف آزادی و دموکراسی در ایران، همانا طرح هرچه بیشترمعضل نقض حقوق بشر در کشورما، چارهاندیشی و مبارزه برای احیای حقوق انسانها است.
اعطای جایزه بنیاد تاریخ سوئد به نرگس محمدی نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و رئیس هیت اجرایی شورای ملی صلح هم یک اقدام باارزش دیگر دراین زمینه است. این جایزه که امسال نام « یرآنگر(۱۹۱۳- ۲۰۰۲) حقوق دان و مبارز حقوق بشر سوئدی را برخود دارد، هرساله به افرادی که در جهان برای دموکراسی و صلح مبارزه میکنند، اعطا می شود.
نرگس محمدی که در شرکت بازرسی مهندسان ایران کار میکرد، آبان سال ۸۸ به دلیل عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر از محل کارش اخراج شد. او دراردیبهشت سال ۱۳۸۹ به اتهام عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر به شعبه ۴ دادگاه انقلاب احضار و پس از چند جلسه دفاع با صدور قرار وثیقه ۵۰ میلیون تومانی آزاد شد. اما تنها چند روز بعد، شبانه در منزل خود توسط مأموران امنیتی بازداشت شد.
نرگس محمدی در نیرماه سال ۸۹ در حالی که به شدت بیمار بود از زندان مرخص و دربیمارستان بستری شد. وی چندین ماه به دلیل ناراحتی و فلج عصبی تحت درمان بود. او پس از محاکمه در تابستان امسال به یازده سال حبس تعزیری محکوم شده است.
مراسم اعصای این جایزه روز چهاردهم نوامبر در استکهلم برگزار خواهد شد. نرگس محمدی پس از شنیدن خبر دریافت این جایزه به کمپين بينالمللی حقوق بشردر ايران گفت:
«واقعاً افتخار میکنم که ازميان مدافعان حقوق بشر از سراسر جهان اين جايزه به من تعلق گرفته است.من به دليل فعاليتهای حقوق بشریام و به دليل آنکه در تأسيس شورای ملی صلح به همراه خانم شيرين عبادی مشارکت داشتم به ۱۱ سال حبس محکوم شدم اما تقريباً همزمان با حکم دادگاهم، از سوی بنياد تاريخ زنده سوئد برنده جايزه هم شدم و حالا به اين نتيجه میرسم که فعاليتهای حقوق بشری در سطح ملی نيست بلکه حمايت جهانی را به دنبال دارد. نرگس محمدی اين جايزه را باعث دلگرمی برای خود و فعالان حقوق بشر در ايران دانست که با وجود زندان، محروميت از کار، ممنوعيت خروج از کشور و رنجهای ديگر، فعاليتشان ديده میشود و نتيجهبخش است».
نرگس محمدی از مقامات دولتی خواسته است تا به او اجازه خروج از کشور و دریافت جایزه اش را بدهند.