عرصه سوم:صبح روزیکشنبه بیستم مرداد،جمعیتی بالغ برهزارشهروند زنجانی با تجمع در مقابل استانداری زنجان خواستار تعطیلی کارخانه سرب و روی این شهر شدند.تظاهرکنندگان پلاکاردهایی را در دست داشتند که نشان می داد آنان از گسترش بیماریهای ریوی و سرطان در شهر بخاطر آلودگیهای این کارخانه نگرانند.مردم زنجان علیرغم حضور نيروي انتظامي بر اعتراض‌هاي خود ادامه داده و با سردادن شعارهايي همچون«کارخانه سرب و روي تعطيل بايد گردد»،«نترسيم نترسيم ما همه باهم هستيم»،«همشهري باغيرت اتحاد اتحاد»،«سرب و روي نمي‌خواهيم هواي تازه مي‌خواهيم» و… بر اعتراض‌هاي خود پافشاري کردند.
بنابر گزارشهای رسانه های محلی فعالان مدنی سازماندهی کننده این تجمع از روزهای گذشته با ارسال پیامک شهروندان را به تجمع در مقابل استانداری دعوت کرده بودند.بسیاری از تجمع کنندگان به خبرنگاران محلی گفته اند که خود یا وابستگان آنان بخاطر استشمام سرب دچار بیماری شده اند.یکی ازمعترضان با اشاره به اینکه آلودگی هوای این شهر بیش از حد استاندار است، ولی هیچ یک از مسئولان زیر بار این موضع نمی‌روند، گفت:”شهر زنجان از جنوب به ‘شهرک صنعتی سرب و روی’ منتهی شده و از ضلع شرقی نیز به کارخانه عظیم سرب و روی، که طبق اطلاعات کارشناسان با وزش باد از هر دو سو، آلودگیهای تولید شده در این بخش‌ها به سمت شهر سوق پیدا می‌کند.” یکی از کارگران بازنشسته کارخانه سرب و روی زنجان نیزگفته است: “دو سال است که به دلیل استشمام هوای آلوده در کارخانه به بیماری ریوی حاد دچار شده‌ام که هر چند ماه یک‌بار برای درمان در بیمارستان بستری بوده‌ام ودر طول این دو سال هزینه سرسام‌آور دارو و درمان من را از ادامه زندگی ناامید کرده است.یک مادر زنجانی نیز درهمین رابطه به مشکل پسرش اشاره کرده است:”پسر 31 ساله‌ام که داری مدرک دکترا است، دچار بیماری ریوی شده و با مراجعه به پزشک اعلام کرده‌اند که عامل اصلی بیماری وی فضای آلوده از سرب شهر زنجان است.”
پس ازبرگزاری این تظاهرات گسترده،محمد رئوفی نژاد استاندار زنجان در جمع تظاهرکنندگان حضور یافته و توضیحاتی را برای تظاهرکنندگان ارائه کرده است.به گفته وی تا کنون براي جابه‌جايي اين کارخانه بزرگ به نقاط دور از شهر زنجان اقداماتي انجام شده است اما این اظهارات حاضرین را قانع نکرده و آنان به سمت دفتر امام جمعه زنجان حرکت می کنند.امام جمعه شهر پس از مواجهه با راهپیمایان از آنان می خواهد تا نمایندگانی برای مذاکره با مسئولان استان معرفی کنند اما تعداد بالای حاضرین و اعتراضات آنان با طرح شعارهای متناوب مانع سخنرانی وی برای تظاهرکنندگان شده است. تجمع کنندگان سپس راهیپمایی خویش را به مرکز شهر کشانده اند.شبکه های مجازی نیز تصاویر مختلفی را از این تجمع منتشر کرده اند.تصاویری که نشان می دهد که جمع گسترده ای ازمردان،زنان و کودکان این تظاهرات را شکل داده اند.
درهشت سال فعاليت دولت نهم و دهم اصلي‌ترين مطالبه شهروندان زنجان تعيين تکليف کارخانه سرب و روي بود.پايان فعاليت در مکان کنوني، انتقال در کنار رعايت کردن اصول زيست‌محيطي راهکارهايي بود که همواره از سوي مسئولان استاني، شهري و نيز مطبوعات محلی مورد بحث قرار گرفت. اما به گفته رسانه های محلی اين راهکارها روي کاغذ مطرح شده و در عمل در حد وعده باقي مانده است.به گفته نائب رییس شورای شهر زنجان طبق گزارش علمي ارائه شده توسط استادان دانشگاهي ودستگاههای مربوطه خطر پسماندهاي کارخانه سرب و روي زنجان جدي است.
براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی،برگزاری راهپیمایی بدون حمل سلاح آزاد است در صورتی که مخل مبانی اسلام و حقوق عمومی نباشد. با این وجود قانون احزاب برگزاری راهپیمایی را مشروط به صدور مجوزازکمیسیونی پنج نفره کرده است که اعضای آن از نمایندگان دولت،مجلس ودولت تشکیل می شود.تاکنون بارها راهیپمایی های مختلفی در سطح کشوربدون اخذ مجوزازاین کمیسیون برگزار شده است و برخی ازآنان با سرکوب نیروهای امنیتی همراه بوده است.
محمدرضا سرداری
