عرصه سوم . شیرین عبادی رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و برنده جایزه صلح نوبل به دعوت وزارت امور خارجه هلند، شانزدهم آبان جاری در مرکز فرهنگی بالی در آمستردام درباره « وضعیت حقوق بشر و تبعیضات علیه مذاهب در ایران»، سخنرانی کرد.عبادی درسخنرانی اش به مسائل دیگری مانند انرژی هسته ای، تحریم مقامات ایرانی و سیاست دول غربی دراین زمینه هم پرداخت.
او با انتقاد از سیاست دوپهلوی اتحادیه اروپا در قبال ایران خواهان اتخاذ سیاست‌های راه گشا و جدی‌تر دولت غربی در قبال مسأله حقوق بشر و احیای دموکراسی در ایران شد.
متن خلاصه شده سخنان شیرین عبادی و پاسخ او به پرسش ها را در اینجا می خوانید:
“سازمان ملل تمام شروط غیر معمول دولت ایران را در مورد گزارشگر ویژه حقوق بشر قبول کرد. اینکه او باید مرد، مسلمان و غیر غربی باشد و احمد شهید را که واجد این شرایط بود معرفی کرد. با این همه علیرغم درخواست های متعددش اجازه ورود او را به ایران ندادند. و برای آنکه از اقدامات احمد شهید جلوگیری کنند، از پارلمان اروپا خواستند که نمایندگانی برای بازدید به ایران بفرستند. من در پارلمان اروپا جلسه داشتم، به من گفتند که ما عازم ایران هستیم. من گفتم که دولت ایران می‌خواهد از شما سوء‌استفاده کند و می‌گوید که احمد شهید بی‌طرف نیست. شما اجازه ندهید که ازتان سوء‌استفاده کنند. از آنها بخواهید که اجازه ملاقات شما را با خانواده‌های زندانیان سیاسی ، خانواده شهدای حوادث پس از انتخابات و فعالان جامعه مدنی بدهند و اگر موافقت کردند آنوقت به ایران بروید. تا رفتن شما به ایران باعث این ادعا نشود که بگویند درهای ما با بروی همه باز است. همین اتفاق هم افتاد و دولت ایران باز هم به همان دلایل به نمایندگان اروپا اجازه ورود نداد.
احمد شهید در گزارش خود می‌گوید که وضعیت حقوق بشر در ایران بدتر از آن چیزی است که او تصور می‌کرده ومن حالا می‌خواهم بگویم در ایران چه می گذرد.
اعمال تبعیض در مورد ادیان
دولت ایران به کنوانسیون های بین‌المللی حقوق بشر پیوسته و متعهد شده که آنها را اجرا کند. اما قوانین تصویب شده پس از انقلاب کاملاً در تضاد با این کنوانسیون هاست. مثلاً تبعیضات علیه سایر مذاهب و اگر چه ادیان مسیحی، یهودی و زرتشتی به رسمیت شناخته شده‌اند، اما سایر ادیان مانند بهائیت با تبعیضات بی شمار مواجه اند. در ایران سی هزار بهایی زندگی می‌کنند که از کلیه حقوق مدنی وغیره محرومند. آنها اجازه تحصیل در دانشگاه را ندارند و وقتی خودشان دانشگاهی غیررسمی برپا کردند، دولت آن را تعطیل و مسئولانش را دستگیر کرد. پیروان ادیان دیگر هم مورد تبعیض قرار می گیرند. مثلاً اگر یک مسیحی فوت کند و در میان ورثه او فرد مسلمانی باشد. اموال او نه به فرزندانش که مسیحی اند، بلکه به آن فامیلی که مسلمان شده می رسد. یوسف ندرخانی یکی از موارد اخیر است. فردی که به دین مسیح گرویده و حکم اعدام او صادر شده که به خاطر اعتراضات بین‌المللی فعلاً اجرا نشده است.
تبعیض براساس جنسیت
در این مورد موارد زیادی را می‌توان برشمرد. ارزش جان یک زن نیمی از ارزش جان یک مرد است. اگر مرد و زنی درخیابان تصادف کنند، خسارتی که به زن می‌دهند نصف خسارتی است که به یک زن می دهند. شهادت دوزن معادل با شهادت یک مرد است. مرد حق دارد چهاربار ازدواج کند و بدون عذر موجه زنش را طلاق دهد و بسیاری از موارد دیگر.
آزادی بیان در ایران
آزادی بیان پله اول دموکراسی است. درایران آزادی بیان خیلی محدود است. ژورنالیست های ما در زندانند. به گزارش سازمان روزنامه نگاران بدون مرز، تعداد ژورنالیست های زندانی در ایران بیشتر از همه کشورها است و از نظر میزان آزادی بیان ما در پایین‌ترین رده در لیست جهانی و سه تا مانده به آخر هستیم. در ایران حتی وکلا اجازه دفاع از موکل خود را در دادگاه ندارند و در صورت دفاع تحت تعقیب قرار می گیرند. بیش از چهل و چهار وکیل به همین علت مورد بازخواست و بعضی هاشان الان در زندان هستند. مثل همکار عزیرم نسرین ستوده که به شش سال حبس محکوم شده و یا آقایان سیف زاده، سلطانی، شعله سعدی و دیگران. وکیل سکینه آشتیانی که به سنگسار محکوم شده بود و شما هلندی های مهربان از او دفاع کردید و به خاطر همین حمایت بین‌المللی سنگسار نشد، اما او جاوید هوتن کیان به خاطر دفاع از سکینه آشتیانی به یازده سال زندان محکوم و حالا درزندان است. من از شما می‌خواهم از او دفاع کنید همانطورکه از موکلش دفاع کردید.
فقر شدید در ایران
مردم ایران خیلی از وضعیت خود ناراضی اند. مسأله فقط خشونت حکومت نیست. فقر بسیار گسترش یافته و نود درصد از کارگران ما زیرخط فقر اند. مجموعه این شرایط باعث شده که پایگاه مردمی حکومت روز به روز ضعیف‌تر شود.
سیاست خارجی اشتباه
مردم سوریه قیام کرده‌اند و همه دنیای عرب و اسلام و حتی ترکیه از آنها دفاع می کنند. اما تنها کشوری که به بشار اسد پول و اسلحه داد دولت ایران است. در تظاهرات مردم سوریه پرچم ایران را آتش می‌زنند و فریاد می‌کنند : «ایرانی برو بیرون». فیلمش را می‌توانید روی یوتیوپ ببیند. دولت ایران حتی برای شورشیان سنگال اسلحه می فرستد. مردم ما می‌گویند کارگران ما گرسنه هستند. چرا ما باید به شورشیان سنگال کمک کنیم؟
انرژی هسته ای
دولت ایران ادعا می‌کند که از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز استفاده می کند. اخیراً نیروگاه اتمی بوشهر شروع به کار کرده و برق تولید می کند. به فرض اینکه دولت ایران درست بگوید می‌دانیم که نیروگاه اتمی از نظر زیست محیطی مناسب نیست. ایران روی خط زلزله است. و اگر مثلاً فاجعه فوکوشیما در ایران تکرار شود، می‌دانید چقدر آدم کشته خواهد شد؟ ما چرا نباید با این همه آفتاب از انرژی خورشیدی استفاده کنیم؟ در زمانی که بسیاری از کشورها متوجه عواقب تخریبی نیروگاه های هسته ای شده و آنها را تعطیل می‌کنند، ما باید به خاطر لجبازی عده ای تعداد نیروگاه ها را بیشتر کنیم، به همین دلیل تحریم و مجازات شورای امنیت هم بیشتر شده است. مردم ایران می‌پرسند چرا لجبازی می‌کنید و چرا منافع ملی را فراموش می کنید؟
مبارزه برای دموکراسی، نقش غرب و تحریم مقامات ایرانی
مبارزه برای دموکراسی و حقوق بشر درایران وظیفه ماست و آن را به خوبی داریم انجام می دهیم. تنها خواسته ما از غرب آنست که از دیکتاتورها حمایت نکند. شرکت اریکسون سوئدی نرم افزاری به دولت ایران داده تا تلفن‌ها و ای میل های مارا کنترل کند. با کمک یک شرکت فرانسوی آنها توانستند دسترسی مردم به تلویزیون بی بی سی و غیره را محدود کنند. چرا سارکوزی جلو این کار را نمی گیرد. ما با حمله نظامی و تحریم اقتصادی مخالفیم. چون به مردم صدمه می خورد. من از دول غربی می‌خواهم که با ایران معاملاتی نکنند که در نیتجه آن مردم سرکوب شوند.
دولت ایران خیلی فاسد است. و اخیراً هم اختلافات درمیان آنان بالا گرفته است. تنها به یک رقم اختلاس هزار میلیارد دلاری اخیر توجه کنید. من از شما یک سؤال دارم آیا آنها این پولها را دربانک های آفریقا و یا امریکای جنوبی می گذارند؟ نه. این پولها در بانکهای اروپایی هستند. پیش شما. دیکتاتورها وقتی از قدرت ساقط و بازنشسته می‌شوند قصرهای زیبا دراروپا می خرند. شما چرا آنها را راه می دهید؟
پارلمان اروپا بالاخره لیست افرادی که در ایران به هر طریق علیه مردم اقدام کرده‌اند را منتشر کرد. تا آنها نتوانند به اروپا سفر کنند. ما پس از سالها مذاکره اروپا را وادار کردیم که گروهی از مقامات را در ایران تحریم کند، اما وقتی سه تای آنها وزیر شدند شما تحریم را برایشان لغو می کنید!این سه نفر وزرای امور خارجه، نفت و دفاع هستند. می‌گویید لازم است برای مذاکره! چون این وزرا باید بتوانند به اروپا سفر کنند.بنابراین از من نپرسید راه چاره چیست؟ به قوانین خودتان احترام بگذارید. یعنی در واقع شما با لغو این تحریم به دولت ایران جایزه دادید و آنها شما را به این ترتیب مسخره کردند.
جامعه مدنی
اطلاع رسانی در کشورهای دموکراتیک غربی خیلی اهمیت دارد. شما باید در این زمینه کوشا باشید. به جامعه مدنی و کسانی که معتقد به حقوق بشر هستند رأی دهید. به احزابی رأی دهید که در این زمینه فعال اند. ایرانیان هرکجا که هستید باید اطلاع رسانی کنید عکاسی ، نوشتن مقاله، حتی در صحبت‌های خودمانی در محل کار بگویید که در ایران چه خبر است. در انتخابات کشورهایی که درآن زندگی می‌کنید شرکت کنید. به گروه‌های مدافع حقوق بشر رأی دهید. کار من دفاع از حقوق بشر و نه رهبری سیاسی است. من همیشه درکنار محرومان خواهم بود و آرزو دارم به کارم خودم یعنی وکالت برگردم”.
