عرصه سوم– مبارزه با مجازات اعدام یکی از مهمترین حوزه های کاری مدافعان حقوق بشر در سراسر دنیا است. با افزایش بی سابقه مجازات اعدام در ایران فعالیت پیگیر برای لغو آن هم شدت گرفته است. فعالان اجتماعی در ایران و هم درعرصه بین‌المللی خواهان لغو این نوع مجازات غیرانسانی اند. روز دهم اکتبر روز جهانی مبارزه با اعدام است. اما متأسفانه مقامات جمهوری اسلامی دقیقاً درهمین روز تعدادی از محکومان به اعدام را در زندان قزل حصار برای اجرای حکم به انفرادی منتقل می کنند.
به گزارش ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر خانواده‌های این زندانیان با تجمع درمقابل بیت رهبری درخیابان پاستور به محکوم شدن این زندانیان به اعدام که در رابطه با مواد مخدر دستگیر شده‌اند، اعتراض کرده و خواهان لغو این احکام شدند. اما آنان تا کنون پاسخی از دفتر رهبری دریافت نکرده اند.
افزایش مدام روند اعدام افراد متهم، بزهکار و قاچاق چیان مواد مخدر، اعدام محکومان درملاء عام، علیه موازین جهانی حقوق بشری و از موارد بسیار نگران کننده نقض حقوق شهروندان در ایران است. به همین مناسبت بانکی مون دبیر کل سازمان ملل در گزارش خود به مجمع عمومی سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر درایران در پنجم اکتبر امسال از دولت مردان جمهوری اسلامی می‌خواهد که این مجازات غیر انسانی را لغو کنند.
در بخشی از گزارش بانکی مون آمده است:
“اجرای مجازات اعدام برای جرائمی که در حقوق بین المللی در ردیف مهمترین جرایم به ویژه جرایم مربوط به قاچاق مواد مخدرـ به شمار نمی‌روند؛ اعدام بیش از 600 نفر در سال 2011 و بیش از 200 نفر در نیمه اول سال 2012؛ ادامه صدور حکم اعدام برای محاربه، فساد روی زمین، ارتداد و قاچاق مواد مخدر پس از محاکمه های بدون رعایت موازین قانونی؛ خطر اعدام فعالان کُرد؛ اعدام حداقل 40 نفر در سال 2011 و 30 نفر در نیمه اول 2012 در انظار عمومی با حضور کودکان؛
■ قانون مجازات اسلامی تازه که هنوز برای اجرا ابلاغ نشده مجازات اعدام برای محاربه، فساد روی زمین، قاچاق مواد مخدر، تجاوز، قصاص و بعضی جرایم مستوجبِ حدود را حفظ کرده و امکان صدور مجازات سنگسار به اختیار قاضی بر اساس قانون شرع یا فتوا را باز گذاشته است. در عین حال، این قانون سن مسئولیت کیفری کودکان را تغییر نداده است؛ ماده 90 آن امکان اعدام نوجوانان را باز گذاشته و مقرر می‌دارد که مجرمان نوجوان زیر 18 سال در صورت ارتکاب جرایم مربوط به حدود و قصاص در صورتی در دادگاه به اعدام محکوم نمی‌شوند که در رشد و کمال عقل آنها شبهه وجود داشته باشد. «در سپتامبر 2011، علیرضا ملا سلطانی، 17 ساله، در انظار عمومی اعدام شد.”
گزارش جدید هرانا
در همین رابطه خبرگزاری هرانا درگزارش آماری خود از تعداد اعدام شده گان درایران می نویسد:
“بر اساس گزارش نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران از دهم اکتبر سال ۲۰۱۱ تا به امروز ۴۸۸ نفر که تحت اتهامهای مختلف از سوی دستگاه قضایی به اعدام محکوم شده بودند در زندانهای مختلف کشور و یا در ملاء عام اعدام شدند و در طی همین بازه زمانی دستگاه قضایی ۳۳۳ تن دیگر را به اعدام محکوم کرده است.
طبق این گزارش ۱۲% اجرای احکام اعدام (۵۷ تن) در انظار عمومی انجام پذیرفته که نسب به سال گذشته ۱۹% افزایش داشته است و در بررسی کلی آمار اجرای حکم اعدام، نسبت به سال گذشته ۱% افزایش مشاهده می‌شود.
نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران ضمن تاکید بر ناقص بودن گزارش آماری فوق اعلام داشته است که به دلیل عدم اجازه دولت ایران به فعالیت آزاد رسانه‌ها و فعالان حقوق بشری آمار دقیقی از اجرا و صدور حکم اعدام در ایران در دست نیست و گزارش مذکور تنها شامل مجموع گزارشاتی است که رسانه‌های دولتی آنرا اعلام کرده و یا با تلاش مدافعان حقوق بشری به صورت غیر رسمی اعلام شده است.
این نهاد بر همین اساس مجموع گزارشات منتشر شده در طی سال گذشته در خصوص صدور و اجرای حکم اعدام را ۲۸۹ گزارش اعلام و آورده است:”۴۰% اجرای احکام اعدام توسط نهادهای غیر انتفاعی و حقوق بشری اعلام شده است و رسانه‌های دولتی ۶۰% اجرای حکم متهمان را اعلام کرده‌اند.” به عبارت دیگر ۴۰% احکام اعدام در ایران مخفیانه اجرا شده است.
بر اساس همین گزارش ۳۰% صدور و اجرای احکام اعدام در استان تهران گزارش شده است و استان فارس با ۷%، آذربایجان غربی، اصفهان و استان البرز هر یک با ۵% در رده‌های بعدی قرار دارند.
در ادامه این گزارش آمده است: “رسانه‌های دولتی تنها هویت ۱۲% اعدام شدگان را افشا نموده است و در اکثر گزارشات دولتی از جنسیت و هویت کامل اعدام شدگان اطلاعی در دست نیست اما با این حال بر اساس گزارشات منتشر شده ۸ زن در طی سال گذشته اعدام شدند.”
در پایان این گزارش و در بخش صدور و اجرای حکم اعدام بر اساس تفکیک اتهامات آمده است ۳۳% محکومین به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر ۳۱% از ایشان به اتهام قتل، ۱۳% به اتهام تجاوز و ۸% به اتهام محاربه به اعدام محکوم شدند.”
بنیاد عرصه سوم به مناسبت روز جهانی مبارزه با اعدام به همراه دیگر سازمان های مدافع حقوق بشر برای لغو مجازات اعدام درایران بیانیه ای منتشر کرده و خواهان لغو این مجازات غیرانسانی است.
